برای بررسی بیشتر وضعیت انحصارات اقتصادی در زمانه حضرت علی(ع) و نحوه برخورد ایشان با این انحصارات و انحصارگران با حجت‌الاسلام والمسلمین علی نصیری، مدیر مؤسسه معارف وحی و خرد، گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که وی در این باره می‌گوید:
انحصارگرایی در عرصه اقتصادی در دوره خلیفه دوم شروع شد که به تعبیر حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) تمام اطرافیان و فامیل‌های خود از بنی‌امیه و حتی کسانی‌که از طرف پیامبر(ص) مطرود شده بودند را میدان داد و کار به جایی رسید که شکاف طبقاتی گسترده‌ای ایجاد شد و افرادی همانند طلحه و زبیر و سعد ابن ابی‌وقاص به وضعیتی رسیدند که گزارش ثروت‌های انبوه آنان را تاریخ نقل کرده است.
وی ادامه داد: کار به جایی رسید که وقتی حضرت علی(ع) به قدرت رسیدند در اولین باری که بر منبر حاضر شدند، فرمودند: من این ثروت‌ها را حتی اگر مهر زنان هم باشد به بیت‌المال برمی‌گردانم و پیداست که این امر باعث دلخوری برخی و صف‌آرایی در مقابل ایشان شد که در نهایت به جنگ جمل انجامید.
استاد نصیری اظهار کرد: انحصارگرایی هم در حوزه اقتصاد و هم مدیریت یعنی کارها را به دست افراد خاص سپردن همانند ولید بن عقبه بن ابی معیط که حاکم کوفه بود و چهره‌های ناپاک دیگر که در مناطق دیگر گمارده شده بودند از ویژگی های بارز قبل از حضرت علی (ع) بود و هنگامی‌که ایشان به قدرت رسیدند بنا را بر این گذاشتند که اقتصاد را از این وضعیت که در چنبره افراد خاص همانند معاویه و دیگران بود خارج کرده و چهره‌های گمنام ولی پاک را وارد میدان کردند.
وی افزود: حضرت علی(ع) می فرمایند: من کاری کردم که هرکس در دورترین نقطه جهان اسلام است به همان اندازه از بیت‌المال سهم ببرد که شخص ساکن در کوفه سهم می‌برد. همچنین حضرت علی(ع) برای تقسیم غنائم جنگی که معمولا با انواع و اقسام دزدی‌ها همراه بود با نظارت و دقت فراوان عمل کرده و در تقسیم مناصب هم به همین شکل عمل می‌کردند؛ به این دلیل که اگر جامعه‌ای می‌خواهد پاک و سالم باشد ناچار است ویژه‌خواری‌ها را کنار بگذارد.
مدیر مؤسسه معارف وحی و خرد در پاسخ به این پرسش که چنین عملکردی چه تأثیری بر بهبود وضعیت مبارزه با انحصارگرایی در ایران کنونی می‌تواند داشته باشد؟ تأکید کرد: متأسفانه در این سی و شش سال پس از انقلاب اسلامی صدمه بسیاری از این وضعیت در عرصه اقتصادی خورده‌ایم و بستر ویژه‌خواری‌ها فراهم شده است. توجه نکردن به این آموزه‌های دینی و میدان دادن به جناح‌ها و باندها و تبارسالاری‌ها، بخش‌هایی از ساختار اقتصادی کشور را تحت تأثیر قرار داد و اکنون در حال متوجه شدن آسیب‌های آن هستیم.
حجت‌الاسلام نصیری در پایان عنوان کرد: همین آسیب‌ها فضای مدیریت را هم آلوده کرده است و هر چهره سیاسی که بر سر کار آمده است، باند و طرفداران خود را به قدرت گماشته است و نتایج آن را مشاهده می‌کنیم. این امر باعث همراهی نکردن مردم با حکومت میشود و اگر کسانی که دست‌اندرکار هستند توجه داشته باشند که این نهضت با خون هزاران شهید آبیاری شده است باید اجازه میدان‌داری به هیچ کس در عرصه انحصارگرایی اقتصادی را ندهند، نه اینکه وقتی انحصارات در رگ‌های جامعه جریان پیدا کرد آنگاه به فکر برطرف کردن آسیب‌ها بیفتند؛ چراکه مشاهده می‌کنیم جمع کردن این مشکلات چه جبهه‌گیری‌ها و مشکلاتی را به وجود می‌آورد.
روشن است هنگامی‌که در جامعه‌ای و مخصوصا از جانب حکام نسبت به انحصارگرایی و مفاسد اقتصادی حساسیت و برخورد قاطعانه وجود داشته باشد بخش عمده‌ای از مشکل انحصارات، مفاسد اقتصادی و در نهایت مشکلات اقتصادی هم برطرف میشود، بنابراین اگر اندیشه و نحوه برخورد مسئولان کنونی ما هم با این اندیشه و رفتارها نزدیکی داشته باشد این موضوع را خواهند پذیرفت که برخورد با مفسدان و انحصارگرایان، در نهایت به مصلحت نظام و کشور خواهد بود و در اینصورت است که انحصارگرایان و مفسدان اقتصادی در هر موقعیت اقتصادی و سیاسی که باشند در نهایت به سزای اعمال خود خواهند رسید.
منبع:
http://kheybaronline.ir/
کد خبر: ۴۶۲۰۳تاریخ انتشار: ۰۲ خرداد ۱۳۹۴ – ۱۱:۴۳