عنوان: فصلنامه علوم حدیث – 49و50 تاریخ: پاييز و زمستان 1387 چكيده مقالات 9. نقد و بررسی روایات هاروت و ماروت/ دكتر علی نصیریبا ذکر نام هاروت و ماروت در قرآن و به پیروی آن، ورود روایات مختلف از معصومان، صحابه و تابعان در این زمینه مباحث گسترده‌ای در میان دانشوران فریقین، از آغاز تاکنون، طرح شده است.خاستگاه این مباحث و اختلاف‌های دامنه‌دار در این زمینه، برگرفته از آن دسته از روایاتي است که هاروت و ماروت را دو فرشته معرفی کرده که از سوی فرشتگان برای اثبات گستاخی و مرزشکنی انسان‌ها در ارتکاب معاصی انتخاب شده و پس از فرود به زمین، در زمانی بس کوتاه، مرتکب گناهان بزرگی شده و به صورت ستارۀ زهره مسخ شده‌اند.گستردگی این روایات پرسش‌های مهمی را پدید آورده است؛ از جمله آن که چگونه فرشتگان، در حالی که معصوم‌اند، مرتکب چنین لغزش‌هایی شده‌اند؟ در حالی که ستاره زهره از آغاز خلقت وجود داشته است، مسخ فرشته به صورت این ستاره چه معنا دارد؟ در روایات آمده است که منسوخ بیش از سه روز باقی نمی‌ماند. با این حال، چگونه ستاره زهره ـ که مسخ شدۀ هاروت و ماروت است ـ هنوز باقی مانده است؟ این مقاله به بررسی روایات، دیدگاه‌های صاحب نظران و فریقین در این زمینه پاسخ نهایی به پرسش‌های فوق پرداخته است.در این مقاله، نخست گسترۀ انعکاس روایات هاروت و ماروت در تفاسیر، جوامع حدیثی و… را مورد بررسی قرار داده، آن‌گاه به بررسی روایات اهل سنت و شیعه در این زمینه پرداخته‌ایم. پس از بازکاوی ماهیت هاروت و ماروت، سه دیدگاه اساسی رایج در برخورد با این روایات، یعنی موافقت، مخالفت و دیدگاه تأویلی را به تفصیل مورد بررسی قرار داده و با بررسی ادله هر یک از دیدگاه‌ها و نقد آنها، مجعول بودن روایات متعارف، مورد تأييد و تقویت قرارگرفته است.کلید واژه‌ها: هاروت و ماروت، ستارۀ زهره، مسخ، عصمت فرشتگان، نقد سندی و متنی روایات. منبع : سایت دار الحدیث