توجه به اقتصاد در سیره امیر مومنان (ع)

حجت الاسلام والمسلمین دکتر علی نصیری، استاد درس خارج فقه حوزه علمیه و رئیس موسسه معارف وحی و خرد به مناسبت فرا رسیدن سیزدهم رجب، سالروز ولادت باسعادت امیرالمومنین(ع) در گفت وگو با خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان با اشاره به اینکه از منظر آموزه های دین شامل قرآن، روایات اهل بیت (ع) و همچنین نهج البلاغه، موضوع اقتصاد بعد از دینداری و ارزش مداری در دومین مرحله ضروریات حیات انسان تلقی شده است، اظهار کرد: گواه این مطلب حکمتی از نهج البلاغه است که امیرالمومنین امام علی(ع) در آن می فرمایند: «لِلْمُؤْمِنِ ثَلَاثُ سَاعَاتٍ فَسَاعَةٌ یُنَاجِی فِیهَا رَبَّهُ وَ سَاعَةٌ یَرُمُّ مَعَاشَهُ وَ سَاعَةٌ یُخَلِّی بَیْنَ نَفْسِهِ وَ بَیْنَ لَذَّتِهَا فِیمَا یَحِلُّ وَ یَجْمُلُ؛ وقت هر انسان مؤمن سه قسمت است: 1 ـ یک وقت و ساعتی که برای مناجات، دعا و عبادت است 2 ـ یک وقت و ساعتی که برای کسب معاش و در آمد است 3 ـ یک وقت و ساعتی که برای تفریح و استفاده از لذتهای حلال است».

وی ادامه داد: بنابر این، موضوع اقتصاد، به جهت رابطه تنگاتنگ، بلافاصله بعد از دینداری قرار می گیرد و در منطق قرآن وقتی می فرماید: «وَ مِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ رَبَّنا آتِنا فِي الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنا عَذابَ النَّارِ؛ و برخى از مردم آخرت طلبانى هستند که مى گویند: پروردگارا، در دنیا به ما بهره اى نیکو که خوشایند توست و در آخرت نیز بهره اى نیکو که خود مى پسندى عطا فرما و ما را از عذاب آتش دوزخ نگاه دار» یعنی بعد از طلب حسنه در دنیا باید بدانیم که در دنیا نیز باید به حسنات دست پیدا کنیم.

توجه به اقتصاد، تولید و اشتغال در سیره امیرالمومنین(ع)

نصیری با اشاره به اینکه در بررسی نهج البلاغه مشاهده می کنیم که بعد از خداباوری و ارزش مداری، مسئله آباد کردن دنیا و اقتصاد مردم از موضوعات بسیار مورد توجه بوده است، گفت: در بخش های مختلف نهج البلاغه امیرالمومنین امام علی(ع) همانطور که دنیاپرستی را نکوهش می کنند، به موضوع اقتصاد و آباد کردن دنیا هم تاکید دارند.

استاد درس خارج فقه حوزه علمیه با اشاره به گلایه های حضرت امیرالمومنین(ع) از زمامداران و حاکمان منصوب خود به جهت کوتاهی در خصوص اقتصاد و اموال مردم، تصریح کرد: از امیرالمومنین امام علی(ع) در نهج البلاغه است که «در این دوره بسیار کوتاه حکومت که سه جنگ عظیم هم صورت گرفت، کاری صورت گرفت که فردی در دورترین نقطه جهان اسلام در آن زمان، با فردی که در کوفه پایتخت جهان اسلام است، سهم لازم را از آسایش و زندگی ببرد» و این روش حضرت(ع) در حکومتداری بود.

نفرین خداوند بر مردمان فقیری که آب و زمین هم دارند!

وی با اشاره به اینکه در کتاب «التجاره» وسائل شیعه آمده است که اهل بیت(ع) به شدت از انسان های بیکار و فرصت سوز گلایه کرده و می فرمایند: «إِیَّاكَ وَ الْكَسَلَ وَ الضَّجَرَ؛ از کسالت، تنبلی و بی حوصلگی بپرهیزید»، افزود: در تعبیری از این کتاب داریم که اگر خداوند متعال به مردمی، آب و زمین یعنی ساده ترین امکانات را بدهد و آنان فقیر باشند، مورد نفرین خداوند هستند، به این معنا که باید از امکانات طبیعی خداوند نهایت استفاده را کرد.

نصیری اضافه کرد: در روایت داریم امیرالمومنین امام علی(ع) در زمانی که مامور به سکوت بودند، حرکت می کردند و از ایشان سوال شد کجا می روید و پاسخ دادند که بنا دارم، هزار یا ده هزار نخل تولید کنم و ایشان به نقل تاریخ، در دوران سکوت، درکنار تمام اعمال عبادی خود و ارائه مشورت ها به شدت مشغول کار و فعالیت بوده و برای اشتغال و تولید زمینه سازی می کردند، طوری که آثار چاه هایی که توسط ایشان حفر شد، همچنان در مدینه وجود دارد، یا بوستان هایی ایجاد و زمین های خشک را آباد کردند.

رئیس موسسه معارف وحی و خرد با اشاره به اینکه اهل بیت(ع) روی مسئله عمران و آبادانی مردم بسیار حساس بودند، تاکید کرد: این اهمیت به دلیل درک این خاندان از پیام قرآن بود که فرموده است: «هُوَ أَنشَأَكُم مِّنَ الْأَرْضِ وَاسْتَعْمَرَكُمْ فِيهَا؛ اوست که شما را از زمین آفرید، و آبادی آن را به شما وا گذاشت» یعنی خداوند آبادانی دنیا را از بندگان خواسته است یا زمانی که در آیه نفی سبیل، فرمود: «وَلَن یَجْعَلَ اللّهُ لِلْکَافِرِینَ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلاً؛ هيچ تسلطی از طرف خداوند بر مسلمين وضع نشده است».

ضعف امروز کشور نشان از انحراف از سیره اهل بیت(ع) دارد

وی با اشاره به اینکه در سایه انقلاب اسلامی در برخی از بخش ها به پیشرفت هایی دست یافته ایم، ادامه داد: اما متاسفانه آنچه در جامعه مشاهده می شود منطبق با سخن و سیره اهل بیت(ع) نیست و حتی بسیاری از مراکز تولیدی دوران پهلوی را نتوانسته ایم حفظ کنیم و یا در زمینه صنعت خودرو که در خاورمیانه پیشرو بودیم و یا صنایع الکترونیکی که برتر از کشورهای آسیایی بودیم، به جهت بی برنامگی ها، با عقب ماندگی مواجه شدیم و به وارد کردن محصولات خارجی روی آوریم تا رسیده ایم به ناهنجاری هایی همچون کودکان کار، کارتن خواب ها و نهایتاً گورخواب ها!

این استاد درس خارج فقه حوزه علمیه با بیان اینکه زمینه سازی برای رشد جامعه جزء سیره اهل بیت(ع) است، تصریح کرد: نظام اداری و دیوانی که امیرالمومنین امام علی(ع) ایجاد کردند، برای رشد جامعه بود و ایشان افرادی را مسئول انتظامات و نیز افرادی را برای تامین اجتماعی مردم منصوب کرده بودند که مسئولیت اداره فقرای جامعه چه مسلمان و مسیحی را بر عهده داشتند و حتی ایشان برای تامین غذای زندانیان نیز برنامه ریزی می کردند؛ البته از این دست موارد در سیره اهل بیت(ع) بسیار است.

وی با اشاره به اینکه تولید، اشتغال را به دنبال دارد، خاطرنشان کرد: مشکل اصلی کشور، فلج بودن دستگاه های تولیدی و اینکه بنا داریم کار کاذبانه ایجاد کنیم، است در حالی که باید با میدان دادن به بخش خصوصی متدین، تولید را فعال کنیم تا برای افراد هم اشتغال ایجاد شود.

منبع: خبرگزاری شبستان

سرویس: اندیشه – سبک زندگی

زمان: ۱۳۹۶/۱/۲۱ – ۱۳:۵۸

شناسه خبر: ۶۲۰۳۳۵

@dr_alinasiri

www.maref.ir

https://t.me/joinchat/AAAAAECj_lzpfHKBGLrQWA